Bugün Kahve Molası’nda, 6 Aralık 1917’de dünyaya gelen Türk çağdaş heykel sanatının öncü ismi Şadi Çalık’ı anmak istedik.
Girit’te yaşama gözlerini açan Çalık, 1923’te Büyük Mübadele sonrasında ailesiyle İzmir’in Bornova ilçesine yerleşti. İzmir Erkek Lisesi’nde eğitim gördü.
1939-49 sanatçının İstanbul’la tanışma dönemiydi. Bu yıllarda İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nde Rudolf Belling atölyesinde heykel eğitimi aldı. Atbaşları heykeli (1940) ilk işi oldu.
1950 başlarında Paris’e gitti ve çalışmalarını Rue Grand Chaumiere’deki Soyut Sanat Atölyesi ve Güzel Sanatlar Akademisi’nde sürdürdü. 1952’de Anıtkabir işlerinde kendisi gibi Paris’ten yeni dönen dostu İlhan Koman’la birlikte Zühtü Müridoğlu’nun ekibinde çalıştı.
1954’te Yatan Kadın (İzmir), 1957’de Yahya Kemal Beyatlı (İstanbul) heykellerini yaptı. Paris, Berlin ve Viyana sergilerine katıldı. 1963’te Sabahattin Eyüboğlu ve Azra Erhat ile mavi yolculuklara başladı.
1966’da ODTÜ’de yaptığı ve “en sevdiğim eserim” dediği Atatürk Anıtı, Türk anıt heykelciliğinde açılan yeni bir çığırın simgesi oldu.
Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nde heykel bölümü profesörüyken, 1973’te Türkiye’deki ilk soyut anıt olan 50. Yıl Anıtı’na imza attı. 1975’te Galatasaray Meydanı’nda yükselen anıt için, “Cumhuriyet’in 50. yıl hamlesini simgelemek ve Beyoğlu’nun kargaşasını yenerek etki sağlamak istedim,” dedi.
Neoklasik tarzda başladığı heykel çalışmalarında zamanla daha soyut, minimalist bir anlayışa yönelen, açıklık ve sadeliğe önem veren, 1979’da aramızdan ayrılan büyük ustayı özlemle ve saygıyla anıyoruz.
FOTOĞRAFLAR
Kapak: İlerleme ve Kalkınma (1971)
2. Şadi Çalık
3. Atbaşları (1940)
4. Rölyef, Şadi Çalık ve Hakkı Amulu (1952)
5. Yatan Kadın (1954)
6. Antik Ege Rölyefi (1964)
7. ODTÜ Atatürk Anıtı (1966, en sevdiği eseri)
8. Vietnam (1970)
9. Ziraat Bankası binasının kapısı (1971)
10. Cumhuriyet’in 50. Yıl Anıtı (1973)