FOLLOW US ON SOCIAL

İstanbul’un Kedi Tarihi

Gündüz Vassaf bir röportajında kedilerle ilgili “İstanbul, Kahire ve İskenderiye, dünyada kedilerin şehri diyebileceğimiz üç şehirdir. Bilhassa İstanbul,” der.

İstanbul’un gülen, masum, sevimli tarafını en güzel biçimde temsil eden kedilerin şehirle olan bağı Anadolu ve Antik Mısır uygarlığıyla başlıyor.

Kedilerin Tarihi

Antik kökenleri tam olarak bilinmese de evcil kedinin kökenleri en az 9.500 yıl öncesine dayanıyor. Antik Mısır’da kediler; fare ve sıçan popülasyonunu dengede tutarak tarım ürünlerinin zarar görmesini engelliyorlarmış. Bu durum Anadolu’da da insan-kedi ilişkisinin başlangıcı olmuş.

Farklı çağlarda kedilerin lanetli olduğu kabul edilse de Osmanlı dönemine baktığımızda kedilere oldukça değer verildiği biliniyor. Hatta sokak hayvanları için kurulmuş vakıflar ve bu vakıflarda Mancacılar, sokak hayvanlarının beslenmesinden sorumlu tutulmuş.

Osmanlı, aynı zamanda hayvan hakları düzenlemelerinin yapıldığı ilk devlet. 16. yüzyılda hazırlanan kanunnamelerde, yaşlı hayvanların (özellikle atların) ağır işlerde çalıştırılması yasaklanmış. II. Abdülhamid’in kızı Ayşe Osmanoğlu da hakkında yazılmış biyografide babasının kedi sevgisinden bahsediyor.

Osmanlı’da insanlar, sokak hayvanları için miras da bırakırlarmış. Bunun en güzel örneğini yine Koca Mustafa Paşa, İstanbul’da Şeyh Evhadüddin Tekkesi’ne kediler için günde iki sırık ciğer verilmesini mirasında belirtmiş.

Günümüze dönelim…
Tombili ve Gli İstanbul’un meşhur kedilerindendi. Yakın tarihlerde kaybettiğimiz bu iki kediden Tombili’nin yüzleri güldüren oturuşu İstanbul’u nasıl sahiplendiğini gösteriyordu. O meşhur pozu Ziverbey’de bir heykelle ölümsüzleşti. Gli ise Ayasofya’nın bekçisi, turistlerin gözbebeğiydi. Ondan geriye hepimizin arşivlerinde yer alan fotoğraflar kaldı.

Ernest Hemingway bakın ne demiş: “Bir kedi net olarak duygusal dürüstlüğe sahiptir: İnsanlar birçok sebeplerle duygularını saklayabilirler, ancak kediler bunu yapmazlar.” Bu yazıyı okuduktan sonra gördüğünüz ilk kediye dikkatle bakarsanız bunu siz de hemen hissedebilirsiniz.

Facebook
Twitter
WhatsApp

İlginizi Çekebilir